ประวัติ แม่กลอง-สุมทรสงคราม

 

    มหาชัย หมายถึง จ.สมุทรสาคร ที่คุ้นหูอีกชื่อก็คือ แม่กลอง เมื่องนี้หมายถึง จ.สมุทรสงคราม สองจังหวัดนี้มีลักษณะทางภูมิศาสตร์คล้ายๆกัน เคยเล่าประวัติสมุทรสาครไปแล้ว คราวนี้มาถึงสมุทรสงครามกันบ้าง อดีตก่อนที่จะมาเป็น จ.สมุทรสาคร คือแขวงบางช้าง ของเมืองราชบุรี (ศูนย์กลางอยู่แถว ต.บางช้าง อ.อัมพวา) แขวงบางช้างมีอีกชื่อว่า สวนนอก ต่อมาปลายสมัยกรุงศรีอยุธยาต่อเนื่องกับสมัยกรุงธนบุรี แขวงบางช้างแยกออกจากราชบุรี เรียกว่า "เมื่องแม่กลอง"

     สมุทรสงครามมีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ในช่วงที่สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชสถาปนากรุงธนบุรีเป็นราชธานี พม่าส่งกองทัพผ่านเข้ามาถึงบริเวณตำบลบางกุ้ง พระองค์ทรงรวบรวมผู้คนสร้างค่ายป้องกันทัพพม่าจนข้าศึกพ่ายแพ้ไป ณ บริเวณค่ายบางกุ้ง นับเป็นการป้องกันการรุกรานของพม่าเข้ามายังไทยครั้งสำคัญในช่วงเวลานั้น

     พื้นที่แถบนี้เป็นแผ่นดินที่เกิดขึ้นใหม่จากการทับถมของโคลนตะกอนบริเวณปากแม่น้ำ เกิดเป็นที่ดอนจนกลายมาเป็นที่ราบลุ่มแม่น้ำขนาดใหญ่ เลยอาจเป็นที่มาของชื่อ "แม่กลอง" นอกจากนั้นตามประวัติของราชินิกุลบางช้าง สมเด็กพระอมรินทราบรมราชินีซึ่งทรงเป็นพระราชินีในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชและพระบรมราชชนนีในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย และพระญาติวงศ์ทรงมีพระนิเวศน์สถานดั้งเดิมอยู่ที่แขวงบางช้าง สมเด็จพระอมรินทราบรมราชีนีทรงสืบเชื้อสายจากกษัตริย์ราชวงศ์สุโขทัยแห่งอาณาจักรอยุธยา และราชวงศ์พระร่วง(ราชวงศ์สุโขทัย) แห่งอาณาจักรสุโขทัยโดยพระราชโอรสสองพระองค์ในราชวงศ์สุโขทัยแห่งอาณาจักรอยุธยาทรงหนีราชภัยมาตั้งถิ่นฐานที่แขวงบางช้าง จ.สมุทรสงครามจึงเป็นเมื่องราชินิกุลบางช้าง และราชสกุลแห่งราชวงศ์สุโขทัย มีการสืบทอดนาฏศิลป์วรรณศิลป์ และการทำอาหาร (โดยเฉพาะอย่างยิ่งอาหารชาววัง) ของสมัยสุโขทัยเป็นต้นมาสมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินีเคยประทับกับสมเด็จพระอมรนทราบรมราชินีที่แขวงบางช้าง ทรงรับถ่ายถอดการทำอาหารจานที่นี่และทรงเป็นผู้นำอาหารในกาพย์เห่ชมเครื่องคาวหวาน และว่าด้วยงานนักขัตฤกษ์

   สถานที่ท่องเที่ยวน่าไปเยี่ยมไปเยือนของสมุทรสงคราม เช่น สถานที่เกี่ยวเนื่องประวัติศาสตร์ราชวงศ์ อุทยาน ร.2 ค่ายบางกุ้งวัดบางกะพ้อม เที่ยววัฒนธรรม ที่ตลาดน้ำอัมพวา ตลาดน้ำท่าคา หรือเที่ยวแบบแหล่งอาหารทะเลอุดมที่ดอนหอยหลอด และศูนย์อนุรักษ์ป่าชายเลนคลองโคน เป็นต้น

การเดินทาง

รถยนต์

     ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 35 เป็นเส้นทางรถยนต์ สาธนบุรีปากท่อ ระยะทางจากกรุงเทพสมุทรสงคราม ประมาณ 65 กม. ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 325 เป็นทางหลวงแผ่นดินสายสมุทรสงครามดำเนินสะดวก-บางแพ เริ่มจาก กม.ที่ 28 ของถนนเพชรเกษม ผ่าน อ.บางแพ และ อ.ดำเนินสะดวก จ.ราชบุรี ไปยัง อ.บางคนที จ.สมุทรสงคราม ระยะทาง 42 กม.

รถไฟ

     รถไฟปัจจุบันเป็นสายแม่กลอง-วงเวียนใหญ่ ส่วนใหญ่จะใช้สำหรับการสัญจรและขนส่งเสบียงอาหารของประชาชน การคมนาคมทางรถไฟ แบ่งเป็น 2 ตอน

1. จากสถานีรพไฟแม่กลอง อ.เมือง-สถานีรถไฟบ้างแหลม อ.เมือง ระยะทาง 33.10 กม. แล้วลงเรือข้ามแม่น้ำท่าจีนไปขึ้นรถไฟตอนที่ 2 ที่สถานีรถไฟมหาชัย จ.สมุทรสาคร

2. จากสถานีรถไฟมหาชัย อ.เมื่อง-สถานี รถไฟวงเวียนใหญ่ ระยะทาง 33.80 กม.

ที่มา : หนังสือพิมพ์ M2F วันศุกร์ที่ 20 มกราคม พ.ศ. 2555 หน้า 20